ကမၻာ တစ္ခုလုံးက ေလးစား ၾကည္ညိဳရတဲ့ ေတာင္အာဖရိက ႏိုင္ငံရဲ႕ အမ်ဳိးသား ေခါင္းေဆာင္ ႀကီး Nelson Mandela ဟာ အသက္ ၉၅ ႏွစ္မွာ ကြယ္လြန္ ဆုံးပါး သြား ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၆ လ ကတည္းက ေနထိုင္ မေကာင္းျဖစ္ေနခဲ့တဲ့ ေတာင္အာဖရိက သမၼတေဟာင္း Mandela ဟာ အသားေရာင္ ခြဲျခားမႈ ျပင္းထန္ၿပီး ဆူပူ အုံၾကြမႈမ်ား ႏွင့္ မၿငိမ္ မသက္ျဖစ္ေနခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံကို စည္း႐ုံး ေပါင္းစည္းေပးခဲ့ၿပီး အသားေရာင္ ခြဲျခားမႈ စနစ္ဆိုး ကိုလည္း ဖယ္ရွားသုတ္သင္ ရွင္းလင္းေပးႏိုင္ခဲ့ သူ ျဖစ္ပါ တယ္။ Mandela ဟာ ႏိုင္ငံေရး ျပစ္မႈေၾကာင့္ ၂၇ ႏွစ္ၾကာ အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ ရသူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ ပုန္ကန္မႈႏွင့္ တရား တေဘာင္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ ရစဥ္ က ”ကြၽန္ေတာ္က အသားျဖဴသူမ်ား ႀကီးစိုး လႊမ္းမိုးမႈကို ဆန္႔က်င္ သလို အသားမည္းသူေတြ ရဲ႕ ႀကီးစိုး လႊမ္းမိုးမႈကို လည္း မလိုလားပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္ သေဘာ က် ႏွစ္သက္တဲ့ အေကာင္းဆုံး စိတ္ကူး၊ စံနမူနာက ေတာ့ ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္းတက်နဲ႔ လြတ္လပ္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခု ေပၚေပါက္လာဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါ တယ္။ ျပည္ သူေတြ အားလုံး သဟဇာတ ညီညီ ၫြတ္ၫြတ္ နဲ႔ ေနထိုင္ႏိုင္ၾကၿပီး အားလုံးတန္းတူ အခြင့္အေရး ရရိွႏိုင္ၾကမယ့္ အဖြဲ႕အစည္း မ်ဳိးပဲ ျဖစ္တယ္။ ဒီစိတ္ကူးေမွ်ာ္မွန္း ခ်က္ေတြ ေအာင္ ျမင္ဖို႔ ရည္မွန္းၿပီး ကြၽန္ေတာ္ ရွင္သန္လႈပ္ရွား ေနတာပဲ ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ တကယ္လိုအပ္လာၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ အတြက္ ကြၽန္ေတာ့္ အသက္ကို စြန္႔ဖို႔လည္း ဝန္မေလးဘူး။ အဆင္ သင့္ပဲ” လို႔ သူ႔အမႈ အတြက္ ကမၻာေက်ာ္ ေလွ်ာက္ လဲခ်က္ကို ရဲရင့္ေတာက္ေျပာင္ လွတဲ့ သမိုင္းဝင္ စကားလုံး မ်ားနဲ႔ နိဂုံးခ်ဳပ္ ခဲ့ပါတယ္။ Nelson Mandela ကို သူ႔တိုင္းသူျပည္သား မ်ားက ေနာက္ပိုင္းမွာ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးစြာနဲ႔ Madiba လို႔ ေခၚေဝၚ ၾကပါတယ္။ Nelson Mandela ဟာ Iconic Leader စံျပေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ပါတယ္။ မိမိရဲ႕ တိုင္းျပည္၊ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံ ကို ေက်ာ္ ၿပီး ကမၻာ တစ္ခုလုံးက ေလးစား ၾကည္ညိဳ၊ အမႊမ္း တင္ ဂုဏ္ျပဳရတဲ့ အမ်ဳိးသား ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုဘယ္လ္ဆုရွင္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
Nelson Mandela ဟာ နာမည္ဆိုးနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားလွတဲ့ Robben Island ေရာ္ဘင္ကြၽန္း က အက်ဥ္းေထာင္ မွာ ၂၇ ႏွစ္ တိတိ ေနထိုင္ခဲ့ရ ပါတယ္။ လူျဖဴ အုပ္စိုးမႈကို တြန္းလွန္တဲ့ Nelson Mandela တို႔ရဲ႕ ANC (African National Congress) ဟာ လူျဖဴ အစိုးရရဲ႕ မတရား ဖိႏွိပ္မႈ ဒဏ္ကို အျပင္းအထန္ ခံခဲ့ၾကရပါတယ္။ Nelson ဟာ ေထာင္ထဲမွာ တီဘီေရာဂါကို လည္း ခံစား တြန္းလွန္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အက်ဥ္းေထာင္က Nelson အတြက္ အေကာင္းဆုံး ဆရာ ျဖစ္ခဲ့ပါ တယ္။ စိတ္ျမန္ လက္ျမန္ ရိွၿပီး အႏၲရာယ္ကို ထီမထင္တဲ့ အစြန္းေရာက္ ႏိုင္ငံေရး သမား ဘဝက ေန ရင့္က်က္ၿပီး အရည္အေသြး ျပည့္ဝ၊ အေျမာ္ အျမင္ရိွတဲ့ အမ်ဳိး သား ေခါင္းေဆာင္ ဘဝကို မိမိ ဘာသာ ေျပာင္းလဲႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ Nelson Mandela ဟာ အက်ဥ္းက်မႈမွ မိမိ လြတ္ေျမာက္မႈ အတြက္ ဘာနဲ႔မွ မလဲခဲ့သူ၊ ဘယ္လို အေပး အယူ မ်ဳိးကို မွလည္း လက္မခံခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ခိုင္က်ည္ျပင္းထန္တဲ့ အတိုက္ အခံ၊ စံျပႏိုင္ငံေရးသမား တစ္ေယာက္အျဖစ္ ကမၻာေက်ာ္ ခဲ့ပါတယ္။ အေက်ာ္ၾကားဆုံး ကမၻာ့ အက်ဥ္းသား လို႔ေတာင္ ဆိုစမွတ္ျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ Nelson အသက္ ၇ဝ ျပည့္ခ်ိန္ မွာ ထိုအခ်ိန္က နာမည္ေက်ာ္ အႏုပညာရွင္မ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ Sting, George Michael ႏွင့္ Whitney Houston အစရိွတဲ့ အဆိုေတာ္ မ်ားက လန္ဒန္ၿမိဳ႕ Wembley ဇာတ္႐ုံမွာ ‘Free Nelson Mandela’ ဂီတပြဲေတာ္ကို အႀကီး အက်ယ္ ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကၿပီး ကမၻာ တစ္လႊားက ပရိသတ္ သန္းေပါင္း ၆ဝဝ က ၾကည့္႐ႈ ခဲ့ၾကပါတယ္။ Nelson ကို အက်ဥ္းခ်ထားတဲ့ လူျဖဴအစိုးရက လည္း ျပည္တြင္း မၿငိမ္မသက္မႈ၊ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ ခံထားရမႈမ်ားႏွင့္ အတူ ေထာင္ထဲ မွာ မေတာ္တဆ Nelson ဆုံးပါးသြားခဲ့ရင္ ျဖစ္လာမယ့္ အႀကီး အက်ယ္ ဆူပူမႈမ်ားကို စိုးရြံ႕ၿပီး ေနာက္ဆုံး မွာေတာ့ Nelson ကို ေထာင္မွ လႊတ္ခဲ့ ပါတယ္။ အသက္ ၇၁ ႏွစ္ေရာက္မွ ေထာင္က လြတ္လာတဲ့ Nelson Mandela ဟာ ခါးသီး နာက်ည္းဖြယ္ရာမ်ား၊ လက္စားေခ် တန္ျပန္မႈမ်ား အားလုံးကို သယ္ေဆာင္ လာျခင္း မရိွခဲ့ဘဲ အကြဲကြဲ အျပားျပား ျဖစ္ေနတဲ့ မိခင္ႏိုင္ငံကို ရင္ၾကားေစ့ၿပီး ဘာသာ ကြဲ၊ လူမ်ဳိးကြဲ၊ အသားအေရာင္ ကြဲသူမ်ား အားလုံး ညီၫြတ္ စြာ ေနထိုင္ႏိုင္တဲ့ ‘သက္တန္႔ႏိုင္ငံ’ အသြင္ျဖစ္ေစဖို႔ ခ်က္ခ်င္း အားသြန္ခြန္စိုက္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ပါတယ္။ အိပ္မက္ဆိုးေတြႏွင့္ ၿပိဳလဲ ေတာ့မယ့္ ႏိုင္ငံေတာ္ အတြက္Nelson Mandela ဟာ တစ္ခုတည္းေသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေရာင္ျခည္ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္း မွာပဲ သူဟာ လူျဖဴ ေတြရဲ႕ ယုံၾကည္မႈ ကိုလည္း ရရိွခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ အႏၲရာယ္ ရိွတဲ့ အၾကမ္းဖက္သမား အျဖစ္ အယုံ သြင္းခံထားရတဲ့ လူျဖဴ အမ်ားစုက သူလြတ္လာတာ နဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ ခံစားခဲ့ရတဲ့ ခါးသီး နာက်င္မႈေတြ အတြက္ တန္ျပန္ လက္စားေခ် ၿပီး ၾကမ္းတမ္းျပင္း ထန္တဲ့ ေတာင္းဆိုမႈ၊ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ ျပဳလုပ္ လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ သူတို႔ ေမွ်ာ္မွန္း ထားသလို မဟုတ္ဘဲ သူ႔ကို ျပင္းထန္စြာ ဆန္႔က်င္တဲ့ အတိုက္အခံမ်ား ကိုေတာင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လက္ကမ္းႏိုင္သူ ျဖစ္လာ ခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ အေျမာ္ အျမင္၊ ဆင္ျခင္တုံတရား ရိွမႈတို႔နဲ႔အတူ သူတစ္ပါး က်ေလာက္ေအာင္ ေျပာႏိုင္စြမ္းရိွတဲ့ အရည္ အခ်င္းေတြေၾကာင့္ သူ႔ကို စိုးရြံ႕ေန သူမ်ားကို စိတ္ခ်လက္ခ် ရိွေစၿပီး သူ႔အေပၚ မွာလည္း ယုံၾကည္မႈေတြ ျဖစ္ထြန္းလာ ေစခဲ့ပါတယ္။ အခက္အခဲ အက်ပ္အတည္းေတြ ၾကားကပဲ South Africa ရဲ႕ လူနည္းစု ေခါင္း ေဆာင္၊ သမၼတ FW De KLERK က အာဏာ ကို လိုလိုလားလား စြန္႔လႊတ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ မွာေတာ့ သမၼတ နဲ႔အတူ Nelson Mandela ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္လ္ဆုကို ပူးတြဲ ရရိွခဲ့ၾကပါ တယ္။ လြတ္လတ္ မွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေၾကာင့္ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလမွာ ANC ဟာ အႏုိင္ရရိွခဲ့ၿပီး ေမလ ၁ဝ ရက္မွာေတာ့ ေတာင္အာဖရိက ရဲ႕ ပထမဆုံး လူမည္း သမၼတ အျဖစ္ Nelson Mandela ဟာ တာဝန္ အပ္ႏွင္းျခင္း ခံခဲ့ရပါ တယ္။
သူ႔ရဲ႕ သမၼတ သက္တမ္းမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ျပန္လည္ တည္ေဆာက္မႈႏွင့္ မတူ ကြဲျပားမႈ မ်ားကို ရင္ ၾကားေစ့ ဖို႔ ႀကိဳးစား ပမ္းစား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါ တယ္။ သူဟာ Public Relations နဲ႔ ပတ္သက္ လို႔လည္း ပါရမီရိွ ကြၽမ္းက်င္သူလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေရးပါတဲ့ အေျပာင္းအလဲ အခိုက္အတန္႔ တစ္ခုကို ၁၉၉၅ Rugby World Cup- Final ပြဲစဥ္ကို ေတာင္အာဖရိက ၿမိဳ႕ေတာ္ Johannasburg မွာ က်င္းပစဥ္က ေတြ႕ခဲ့ၾက ရပါတယ္။ ဒီပြဲၾကည့္ေနတဲ့ ပရိသတ္ရဲ႕ ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္း က လူျဖဴေတြ ျဖစ္ ပါတယ္။ လူျဖဴ လူမည္း ခြဲျခားမႈ ရဲ႕ အမွတ္ တံဆိပ္ တစ္မ်ဳိးျဖစ္ၿပီး ထိုစဥ္ Apartheid အပါသိုက္ လူမ်ဳိးေရး ခြဲျခားမႈ ကာလ က လူမ်ားစု ရြံရွာ မုန္းတီး ခဲ့တဲ့ အစိမ္းႏွင့္ အဝါေရာင္ စပ္ၾကား Springbok Jersey အက်ႌကို ဝတ္ဆင္ၿပီး Nelson Mandela က ဒီအားကစား ကြင္းထဲ ကို ဝင္ေရာက္ လာခဲ့ ပါတယ္။ မယုံၾကည္ႏိုင္စြာ နဲ႔ကြင္း တစ္ကြင္းလုံး တိတ္ဆိတ္ ၿငိမ္သက္သြားၿပီး တစ္စုံ တစ္ေယာက္ ရဲ႕ ေအာ္ သံေနာက္ မွာေတာ့ တစ္ကြင္းလုံးက လူေတြ အားလုံးက ’Nel – Son! Nel – Son!’ ဆိုတဲ့ အသံႏွင့္ အတူ အားေပး ေအာ္ဟစ္သံ မ်ားက မိုးၿခိမ္းသံ တမွ် ဘဝဂ္ညံခဲ့ ပါ တယ္။ ဒီလို နဲ႔ပဲ အျဖဴေရာင္ South Africa ရဲ႕ ဘုရင္အျဖစ္ Nelson Mandela က သရဖူ ေဆာင္းခြင့္ ရရိွခဲ့ပါတယ္။
တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ South Africa ဟာ အပယ္ခံ ဘဝကေန ေလးစား ခံရ တဲ့ ႏိုင္ငံ တစ္ခု ျဖစ္လာ ခဲ့ပါ တယ္။ Nelson ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာ နဲ႔ ႐ိုးရွင္းတဲ့ စတိုင္၊ လူေနမႈ ပုံစံ တို႔ဟာ လူတိုင္းကို ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ ၾကည္ညိဳ ေစခဲ့ပါတယ္။ အဂၤလိပ္ ဘုရင္မႀကီး ကေန ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြ အသည္း စြဲ Spice Girls မိန္းကေလး ဂီတ အဖြဲ႕အထိ ျဖစ္ပါ တယ္။ ကမၻာေျမေပၚ က နာမည္ေက်ာ္ၾကား သူမ်ား အမ်ားအျပား ကလည္း Nelson ရဲ႕ မိတ္ေဆြ မ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေဝလ မင္းသမီး Diana နဲ႔ လည္း အလြန္တရာ ခင္မင္ ခဲ့ၿပီး AIDS ကပ္ဆိုက္ေနခ်ိန္၊ ဒီကိစၥမ်ားကို ေဆြးေႏြးဖို႔ Cape Town ကို ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ ဒိုင္ယာနာ မင္းသမီး ေရာက္ရိွလာခ်ိန္မွာ ”မင္းသမီးေတြကို အၿမဲတမ္းေတြ႕ ရတတ္ တာမ်ဳိး မဟုတ္ေတာ့ ခုခ်ိန္ထိ ကတုန္ ကယင္ျဖစ္ေနတုန္း ပဲ” လို႔ ဆိုခဲ့ဖူးပါတယ္။ မင္းသမီး Diana ကို Nelson က မင္းသမီးရဲ႕ ပရဟိတ လုပ္ငန္းမ်ား၊ HIV နဲ႔ ပတ္သက္ လို႔ လူအမ်ားစု၊ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ရဲ႕ ရြံေၾကာက္မႈ မ်ားကို ဖယ္ရွားေျပာင္းလဲ ပစ္ဖို႔ မနားတမ္း ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ား အတြက္ ေလးစား အမႊမ္းတင္ ဂုဏ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒိုင္ယာနာ ဆုံးၿပီး ေနာက္ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္မွာ Nelson က ဒိုင္ယာနာကို ျမႇဳပ္ႏွံထားတဲ့ ဂူရိွရာ Althorp ကို သြားေရာက္ၿပီး လြမ္းသူ႔ပန္းမ်ား ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ေျပာင္ တတ္တဲ့ ဟာသဥာဏ္၊ ခ်စ္ခင္ဖြယ္ရာ က်ယ္ျပန္ တဲ့ အၿပဳံးမ်ားနဲ႔အတူ Nelson Mandela ဟာ လူတကာရဲ႕ စိတ္ႏွလုံးကို ယူက်ဳံးႏွစ္သက္ ၾကည္ႏူး ႏိုင္ေစခဲ့ သူ ျဖစ္ပါ တယ္။ ေတာင္အာဖရိက အတြက္ ေဒၚလာ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ လွဴဒါန္းခဲ့တဲ့ Oprah Winfrey၊ U2 မွ BONO ၊ နာမည္ေက်ာ္ေမာ္ဒယ္ Naomi Campbell ၊ ႏိုင္ငံတကာ သမၼတ မ်ား၊ လူထုေခါင္းေဆာင္ မ်ားစြာ အားလုံးက Mandela ကို ၾကည္ညိဳခ်စ္ခင္ခဲ့ပါတယ္။
Nelson Mandela ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ဘဝကေတာ့ မုန္တိုင္းထန္ခဲ့ ရတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ၁၉၄၄ ခုႏွစ္မွာ Nelson ဟာ သူနာျပဳဆရာမ Evelyn Mase ႏွင့္ လက္ထပ္ ခဲ့ၿပီး သားသမီးေလးေယာက္ ထြန္းကားခဲ့ပါတယ္။ Nelson ဟာ တကၠသိုလ္က ဘြဲ႕ရခဲ့႐ုံမက ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဒီပလိုမာကို လည္း ရရိွခဲ့ၿပီး ဂ်ဳိဟန္နက္စဘဂ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ရဲ႕ ပထမဆုံး လူမည္း ဥပေဒအက်ဳိးေဆာင္ အဖြဲ႕ကို မိတ္ေဆြ Oliver Tambo နဲ႔ စတင္ ထူေထာင္ခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ANC အဖြဲ႕မွာ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္က စတင္ ပါဝင္ခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား စတင္ ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၄၄ ခုႏွစ္မွာ တျခား အစြန္းေရာက္ လူငယ္မ်ား နဲ႔အတူ African National Congress Youth League ကို ဖြဲ႕စည္း ထူေထာင္ ၿပီး ဆႏၵျပမႈမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး ဆူပူမႈမ်ားႏွင့္ လူျဖဴ အစိုးရကို ေတာ္လွန္ခဲ့ၿပီး မၾကာခင္မွာပဲ ဒီအဖြဲ႕ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၅၆ မွာ တျခားႏိုင္ငံေရး သမား ၁၅၆ ေယာက္ နဲ႔အတူ ႏိုင္ငံေတာ္ ပုန္ကန္မႈနဲ႔ တရားစြဲဆိုျခင္း ခံရၿပီး ငါးႏွစ္ အၾကာမွာေတာ့ အမႈမွ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ ပါ တယ္။ ဒီငါးႏွစ္ၾကာ တရားစြဲ ခံရျခင္းမွာ Nelson ကိုယ္တိုင္ သူ႔လႈပ္ရွားမႈ မ်ားရဲ႕ တရားမွ်တမႈကို တရား႐ုံးမွာ ေလွ်ာက္လဲခဲ့ၿပီး သူ႔ရဲ႕ အျမင္က်ယ္မႈ၊ အေျပာအေဟာ ေကာင္းမႈတို႔ေၾကာင့္ ANC ရဲ႕ တန္ဖိုး အရိွဆုံးသူ အျဖစ္ ေပၚထြန္းလာခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာပဲ Evelyn အီဗလင္ႏွင့္ အိမ္ေထာင္ေရး အဆင္ မေျပျဖစ္ခဲ့ၿပီး ငယ္ရြယ္ လွပေခ်ာေမာတဲ့ လူမႈဖူလုံေရး ဝန္ထမ္း Winnie Madikizela နဲ႔ ခ်စ္ႀကိဳက္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၅၈ မွာ Evelyn နဲ႔ တရားဝင္ ကြာရွင္းၿပီး လအနည္းငယ္ၾကာ မွာ Winnie နဲ႔ လက္ထပ္ခဲ့ပါတယ္။ Winnie နဲ႔ ကေလးႏွစ္ေယာက္ ထြန္းကားခဲ့ၿပီး အိမ္ေထာင္ သက္ ၃၈ ႏွစ္ ၾကာခဲ့ေပမယ့္ ေခတၱခဏသာ အတူ ေနထိုင္ခဲ့ရၿပီး က်န္အခ်ိန္ မ်ားက အက်ဥ္းက်ေန ခဲ့ရမႈေၾကာင့္ ေဝးခဲ့ ရပါတယ္။
Nelson ကိုယ္တိုင္ ေရးသားခဲ့တဲ့ ကိုယ္တိုင္ ေရး အတၴဳပၸတၱိ ’Long Walk to Freedom’ မွာ သာမန္ အိမ္ေထာင္စု၊ မိသားစုဘဝ ေပ်ာက္ဆုံးခဲ့ ရျခင္း အတြက္ ဝမ္းနည္း ယူက်ဳံးမရ ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး သူ႔မိန္းမ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အတြက္ Winnie ဟာ ေထာင္က် ခံရျခင္း၊ တစ္ကိုယ္ေတာ္ တိုက္ပိတ္ ခံရျခင္း၊ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ခံ ရျခင္း၊ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခံရျခင္း အစ ရိွတဲ့ ဒုကၡ ဆင္းရဲ မ်ားကို ခံခဲ့ရျခင္း အတြက္ နာက်င္ ထိခိုက္ အျပစ္ မကင္း သလို ခံစားရမႈ မ်ားကို ဖြင့္ဟ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ကုန္လြန္ခါနီးမွာ Nelson က ေထာင္ထဲက ေန ”မင္းရဲ႕ ပုံရိပ္ေလးကို ျမင္႐ုံမွ်၊ မင္းအေၾကာင္း ေလး စဥ္းစား႐ုံမွ် နဲ႔ ကိုယ့္ ရင္ထဲ မွာ မီးေတြ အေထာင္ အေသာင္း ေတာက္ေလာင္ လာတယ္” လို Winnie ထံ ေရးသား ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆ဝ ခုႏွစ္ ANC ကို မတရား သတင္း ေၾကညာခံ ရၿပီးတဲ့ေနာက္ Nelson က ပုန္းေရွာင္ေနခဲ့ ရပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္း တဲ့ ဆႏၵျပမႈေတြ ကို စိတ္ကုန္ လာၿပီးေနာက္ ကန္႔သတ္ ထားတဲ့ အဖ်က္ အေမွာင့္ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကိုင္ဖို႔ ANC ရဲ႕ စစ္မက္ေရးရာ အဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္း ခဲ့ပါတယ္။ ၁၇ လၾကာ ပုန္းေရွာင္ေန ခဲ့ၿပီး တဲ့ေနာက္ မွာေတာ့ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ မွာေတာ့ အစိုးရ ကို ျဖဳတ္ခ်ဖို႔ ႀကိဳးစားမႈနဲ႔ အဖမ္းဆီးခံ ခဲ့ရၿပီး ႐ုံးတင္တရားစြဲ ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒီေနာက္ မွာေတာ့ ကမၻာေက်ာ္ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အျဖစ္ ၂၇ ႏွစ္ ၾကာ ေထာင္နန္းစံ ခဲ့ရပါေတာ့တယ္။ Nelson လြတ္ေျမာက္ လာၿပီးေနာက္မွာေတာ့ သူ႔ကိုယ္ပိုင္ ဘဝက မတည္ မၿငိမ္ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ၁၉၈ဝ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ကာလမ်ားမွာ သူ႔ဇနီး Winnie ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို စြန္းထင္းေစတဲ့ သတင္းမ်ား၊ နာမည္ပ်က္မႈမ်ား တစ္စတစ္စ ေပၚထြန္း လာၿပီး ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈ၊ သတ္ျဖတ္မႈ၊ ျပန္ေပးဆြဲမႈ စသည္တို႔နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေနာက္ဆုံး ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ မွာေတာ့ Nelson ဟာ Winnie နဲ႔ တရား ဝင္ ကြာရွင္း ခဲ့ရ ပါတယ္။ ဒီႏွစ္ေတြမွာပဲ ပထမဇနီး နဲ႔ရတဲ့ သားသမီး ေလးေယာက္ ထဲက သုံးေယာက္ ကိုလည္း ဆုံး႐ႈံးခဲ့ ရပါတယ္။ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ သူ႔အသက္ ၈ဝ ျပည့္ႏွစ္ မွာေတာ့ မိုဇမ္ဘစ္ဂ္ ႏိုင္ငံက သမၼတ Samora Machel ရဲ႕ မုဆိုးမ Graca Machel နဲ႔ လက္ထပ္ခဲ့ပါတယ္။ Nelson Mandela ဟာ သမၼတသက္တမ္း တစ္ခု သာ ႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၉၉ ခုႏွစ္မွာ သမၼတ အျဖစ္က အၿငိမ္းစား ယူခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ’The Nelson Mandela Foundation’ ၊ ‘The Nelson Mandela Children’s Fund’ အစရိွတဲ့ လူမႈေရး လုပ္ငန္း၊ လူထု အက်ဳိးျပဳလုပ္ငန္း မ်ားနဲ႔ ဒုက ၡဆင္းရဲေရာက္ ေနသူ လူႀကီး၊ ကေလး အားလုံးကို ကူညီဖို႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။
မကြယ္လြန္မီ ႏွစ္အနည္းငယ္ကပဲ ၂ဝ၁ဝ Fifa World Cup ကို ေတာင္အာဖရိကမွာ က်င္းပဖို႔ စည္း႐ုံး လႈံ႔ေဆာ္ေပးခဲ့ၿပီး ေနာက္ဆုံး ပြဲစဥ္မွာ လည္း ပရိသတ္ က ေသာင္းေသာင္းဖ်ဖ်၊ မတ္တတ္ရပ္ အေလးျပဳတာကို ခံယူၿပီး ဝမ္းေျမာက္ ဝမ္းသာ အားေပး တက္ေရာက္ခဲ့ပါ တယ္။ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္ မ်ားမွာ သူ႔မ်ဳိးႏြယ္စု နာမည္၊ မ်ဳိးႏြယ္စု လူႀကီး မ်ားကို ဂါရဝ တရားနဲ႔ ေခၚတဲ့ နာမည္ Madiba ကိုပဲ လူထု ပရိသတ္က ခ်စ္ျမတ္ႏိုးစြာ သူ႔ကို ကင္ပြန္းတပ္ ေခၚေဝၚခဲ့ၾက ပါတယ္။ ဆုံးပါးခ်ိန္မွာ သမီး သုံးေယာက္၊ ေျမး ၁၇ ေယာက္ နဲ႔ ျမစ္ ၁၄ ေယာက္ က်န္ရိွခဲ့ပါ တယ္။ Nelson ရဲ႕ အသုဘ အခမ္းအနား ကို သမၼတ Obama အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ မ်ားစြာ တက္ေရာက္ ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျပင္းထန္နက္ ႐ိႈင္းတဲ့ ပဋိပကၡ မ်ားကို နာ က်ည္းမႈ မပါဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းဖို႔ နဲ႔အတူ အသား အေရာင္ ခြဲျခားမႈ စနစ္ဆိုး ကိုလည္း ထာဝရေပ်ာက္ ကြယ္ သြားေစဖို႔က သူ ခ်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ အေမြအႏွစ္ မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ဆီက အဖိုးတန္တဲ့ လႈံ႔ေဆာ္ တြန္း အားေပးမႈ ရရိွသူ၊ မေရမတြက္ႏိုင္တဲ့ သန္းေပါင္း မ်ားစြာေသာ လူမ်ားထဲမွာ ကြၽန္ေတာ္ လည္း တစ္ေယာက္ အပါအဝင္ ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ေခတ္ေပါင္း မ်ားစြာနဲ႔ သက္ဆိုင္သူ ျဖစ္ပါ တယ္” လို႔ အေမရိကန္ သမၼတ Barack Obama က ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ၿဗိတိန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ David Cameron ကေတာ့ ”ကမၻာမွာ ထင္ရွားတဲ့ အလင္းေရာင္ တစ္ခု ကြယ္ေပ်ာက္ သြားခဲ့ၿပီ” လို႔ ဝမ္းနည္းေၾကာင္း မွတ္တမ္း မွာ ေရးခဲ့ ပါ တယ္။ ’Nelson Mandela ဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေခတ္မွာ ႀကီးက်ယ္တဲ့ လူသား တစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာ့ သူရဲေကာင္း အမွန္ တကယ္ ျဖစ္ပါတယ္” လို႔ လည္း ဆိုခဲ့ ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ေတာင္ အာဖရိကသမၼတ Jacob Zuma ကေတာ့ ”ကြၽန္ေတာ္ တို႔ႏိုင္ငံဟာ သူ႔ရဲ႕သားေကာင္း ရတနာ ကို ဆုံး႐ႈံး လိုက္ရပါၿပီ။ ကြၽန္ေတာ္ တို႔ ျပည္သူေတြ ကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ဖခင္ စြန္႔လႊတ္လိုက္ ရပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ လူသားဆန္မႈ ကပဲ Nelson Mandela ကို အႀကီးက်ယ္ဆုံး လူ သား ျဖစ္ေစခဲ့ပါ တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ ကိုယ္မွာ ရွာေဖြ ေနတာေတြကို သူ႔ထံမွာ ေတြ႕ရပါတယ္” လို႔ TV မွာ Nelson Mandela ဆုံးေၾကာင္း သတင္း လႊင့္ ရင္း ဂုဏ္ျပဳ စကားဆိုခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ဘဝဇာတ္ ေၾကာင္းကို ႐ိုက္ကူးတဲ့ Invictus (၂ဝဝ၉) ႐ုပ္ရွင္ မွာ Nelson Mandela အျဖစ္ သ႐ုပ္ေဆာင္ ခဲ့တဲ့ Morgan Freeman ကေတာ့ Nelson Mandela ဟာ တုႏိႈင္းလို႔ မရႏိုင္တဲ့ ဂုဏ္သိကၡာ၊ ခ်ဳပ္ကိုင္လို႔ မရတဲ့ စြမ္းအားနဲ႔ ေတြေဝမႈ ကင္းတဲ့ ပိုင္းျဖတ္ႏိုင္စြမ္း ရိွသူ လူပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ ပါတယ္။ သူဟာ အမ်ား အတြက္ သူေတာ္စင္ တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး လြတ္လပ္ျခင္း၊ အခ်ဳပ္အေႏွာင္ ကင္းျခင္းနဲ႔ လူသားတို႔ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို တန္ဖိုးထား သူမ်ား အတြက္ သူရဲေကာင္း တစ္ဦးျဖစ္တယ္” လို႔ ၫႊန္းဆို ဂုဏ္ျပဳစကားဆိုပါတယ္။ အ႐ိုးရွင္းဆုံး ဖြင့္ဆိုရရင္ေတာ့ Nelson Mandela ဟာ ယခု ေခတ္ ကာလႀကီးရဲ႕ အႀကီးျမတ္ ဆုံး အာဖရိကန္ တစ္ဦးအျဖစ္ ထာဝရ တည္ရိွေနမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။